Trafik ve ulaşımda erişilebilirlik; Bu bağlamda yolların, kaldırımların, toplu taşıma araçlarının ve durakların, üst ve alt geçitlerin yani toplumsal yaşam alanlarının tümünün engellilerce erişebilir hale getirilmesi için bir takım çevre düzenlemeleri gerekmektedir.
A. Kabartma (Hissedilebilir) Haritalar:
Cadde üzerinde bazı noktalara kurulacak kabartma haritalarla bir takım bilgiler görme engelli için erişilir hale getirilir. Bu haritalar normal puntolu yazılar ve uygun kontrastlı renklerle donatılırsa az görenlerin ve görenlerin de erişimi sağlanmış olur. Ayrıca, haritalar konumland ı rı Iı rken tekerlekli sandalye kullan ı cı ları n ın da ihtiyaçları göz önünde bulunmalıdır. Caddelerde kullanılan haritalarda kenar materyallerinin kullanımı ile engellinin ihtiyaç duyacağı bilgiler aktarılır. Bu haritaların içerdiği bir takım bilgiler şunlardır:
• Cadde kavislerinin gösterimi
• Ana cadde ve tali yolların gösterimi
• Cadde üzerindeki yapıların ve farklı yüzeylerin gösterimi
• Demir yolu ve otobüs duraklarının gösterimi
• Referans çizgilerinin gösterimi
Bu haritalara istenilirse sesli uyarılar da entegre edilebiiir
B. Erişebilir Yaya Sinyali (EYS)
Sesli mesajlar ve titreşimli yüzeyler aracılığı ile yaya geçiş zamanlamasını bildiren sinyalizasyon sistemidir. ileri derecede görme bozukluğu olanların büyük çoğunluğu 65 yaş ve üzerindedir. Bu kişilerde aynı zamanda işitme kaybının da görülme ihtimali oldukça yüksektir. Bu bağlamda titreşimli yüzeyler, hem kör hem de sağır vatandaşların erişebilirliğini sağlamakta uygun yöntemdir.
C.Kabartma (Hissedilebilir) Kaldırım Döşemeleri:
Diğer kaldırım döşemelerinden farklı yükseklik ve profile sahip kaldırım döşemeleri sayesinde görme engelli yayanın çevre hakkında daha ayrıntılı bilgi sahibi olmasını sağlar. Ayrıca, yürüme zorluğu çekenlerin ve tekerlekli sandalye kullanıcılarının ihtiyaçları da göz önünde bulundurulur. Örneğin; alçaltılmış kaldırım kenarları (rampalar) tekerlekli sandalye ve çocuk arabaları için bir gereksinimdir. Öte yandan kaldırımın bitişini fark edebilmesi için körün de yükselti farkına ihtiyacı vardır. Bu durumda büyük yükselti farkları kullanmak yerine kabartma döşemeleri kullanmak herkes için erişebilirlik sağlar.
D. Akıllı Duraklar ve Diğer RF Çözümlemeler:
Gelişen teknoloji ile birlikte günlük hayat da gittikçe pratikleşmeye başladı. Bilişim teknolojilerinin geldiği noktada, yalnızca engelli vatandaşların değil herkesin hayatını kolaylaştıran birçok uygulama mevcuttur. RF çözümlemelerle sağlanabilen uzaktan algılama ve kontrol gibi uygulamalar, engellinin hayatını oldukça kolaylaştıracak şekilde çevreye entegre edilebilir. Örneğin; RF çözümlemeler ile donatılmış akıllı duraklar sayesinde, durakta bekleyen engelli vatandaşın sürücüye göndereceği bir sinyal ile durakta olduğunu haber vermesi sağlanabilir. Bu sayede toplu taşıma vasıtalarına binişlerde sıkıntı yaşayan engellinin araca binememesi ya da unutulması gibi durumların önüne geçilmiş olur. Ayrıca; duraklarla araçlar haberleştirilerek, aracın durağa gelişi belli bir süre önce yolcuya bildirilebilir. Bu sayede durakta bekleyen engelli vatandaşlar araca binmek içi gerekli hazırlıkları önceden yapabilir. Görme engellilerin sosyal yaşamda en büyük sıkıntıları, durakta hangi otobüslerin geçtiğini bilmemek ve birisine ihtiyaç duymaktır. Elindeki cihazla durakta görenler gibi otobüsleri kendisi tanıyacaktır Yalnızca duraklar değil, engellilerin kullanacağı diğer güzergâhlar RF vericilerle donatılarak çevre ve mekân bilgisi engelliye ulaştırılabilir. Bunun için engelliye gerekli bilgilendirmeyi sağlayacak bir RF alıcı tahsis edilebilir. Bu çözümlemeler talep üzerine özelleştirilebilir ve gerekli etüt çalışmaları yapıldıktan sonra engellinin erişebilirliğini en verimli hale getirilebilir.